Misschien ken je de term ‘greenwashing’ of ‘groenwassen’ nog niet, maar we weten zeker dat je het een keer bewust of onbewust hebt gezien. Tegenwoordig gebruiken steeds meer grote merken termen die erop wijzen dat een product of collectie duurzaam is. Het is een slimme marketingtruc om jou te laten denken dat het bedrijf groener en meer maatschappelijk verantwoord bezig is, dan ze in werkelijkheid zijn.
7 tips om greenwashing te herkennen
Het wordt ons op deze manier wel heel lastig gemaakt om een goede keuze te maken in het kopen van een duurzaam of duurzamer product. Wanneer weet je dan of een merk echt goed bezig is en je niet wordt misleid? Het begint met het stellen van kritische vragen. De onderstaande tips kunnen je hierbij helpen:
1) De nadruk ligt op een duurzame eigenschap
Zie je een merk waarvan je weet dat ze niet duurzaam zijn, maar ze verkopen nu wel een product onder het mom van duurzaamheid en leggen hier sterk de nadruk op? Ga dan bij jezelf na of dit wel zo betrouwbaar is. Bij een kledinglijn kan het bijvoorbeeld zo zijn dat ze een duurzaam materiaal gebruiken en hiermee promoten, maar dat zegt niets over het productieproces. H&M Conscious collectie is hier een goed voorbeeld van. Een ander voorbeeld is bijvoorbeeld McDonalds. Zij hebben hun rode logo vervangen voor een groen logo. Onbewust word je beïnvloed en associeer je het met duurzaamheid.
2) Het gebruik van vage of loze termen
Merken gebruiken al snel termen als ‘eerlijk’, ‘puur’ en ‘ natuurlijk’. Maar wat zeggen deze termen ons en wat wil het merk ons hiermee vertellen? Het woord ‘natuurlijk’ mag bijvoorbeeld al gebruikt worden wanneer het product 1% aan natuurlijke ingrediënten bevat. Probeer wat meer onderzoek naar het merk te doen en kijk goed naar de ingrediënten op de verpakking. Twijfel je? Koop het dan niet!
3) Transparantie in het productieproces
Is een merk niet open over hun productieproces of kan je er weinig over vinden? Dan is dat genoeg bewijs om er van uit te gaan dat het merk niet groen genoeg bezig is. Duurzame merken zijn juist vaak transparant over hun gehele productieketen. Je zou een merk altijd kunnen benaderen en vragen naar hun productieproces. Zijn ze hier vaag over of krijg je geen concreet antwoord, dan weet je eigenlijk al genoeg!
4) Irrelevante claims
Soms maken bedrijven claims of promoten ze eigenschappen die compleet overbodig zijn, omdat het bijvoorbeeld een wettelijke vereiste is of omdat het voor alle producten uit die categorie geldt. Denk bijvoorbeeld aan schoonmaakmiddel. Dit moet verplicht biologisch afbreekbaar zijn. Wanneer bedrijven hier alsnog mee promoten, is het een irrelevante claim.
5) Wat zegt een keurmerk jou?
In Nederland zie je heel wat keurmerken voorbij komen. Maar wat betekent het eigenlijk? Een keurmerk betekent niet per definitie dat het product duurzaam geproduceerd wordt. Het betekent wel dat het product aan bepaalde voorwaarden voldoet. Goed om je hier bewust van te zijn. Op de Keurmerkenwijzer van Milieu Centraal kan je precies zien waar een keurmerk voor staat.
6) Een te lage prijs voor een ‘duurzaam’ product
De prijs van een product kan een indicator zijn of een product wel of niet duurzaam geproduceerd is. Is het bedrag in verhouding laag en eigenlijk te mooi om waard te zijn? Dan is het aan jou om hier kritisch naar te kijken. Een te lage prijs betekent dat iemand ergens in het productieketen niet eerlijk betaald krijgt.
7) Wat is de visie en missie van een bedrijf?
De visie en missie van een bedrijf kan jou vertellen of zij aan greenwashing doen. Zijn het alleen loze woorden die ze roepen of heeft het bedrijf ook echt grotere plannen voor de toekomst om een groener bedrijf te worden? Dit kan je achterhalen door kritisch te kijken naar de concrete plannen, doelen en resultaten wat betreft duurzaamheid. Vaak is dit terug te lezen in hun jaarverslag of je kan er natuurlijk ook naar vragen!